RAP BENİ OLMAM GEREKEN KİŞİ YAPTI!
8.solo albümü Anakronik’le karşımızda olan rap müziğin özel isimlerinden Allame aslında birçok cümlenin büyük harflerle yazılı olması gereken, terapi gibi bir röportaj yaptık. Yakında gelecek bir kitap müjdesi de bizden olsun! Keyifli okumalar!
“RAP OLMASI GEREKENDİR”
Enstrümantal , solo , toplama derken 15-16 albüm oldu. Artık rap müzik içinde gerçekten altı çizili şekilde yazılmış bir isim Allame . Bir tweetin vardı; ” Bazılarımız rap yapar , bazılarımız rapi rap yapar ” diye. Sen kendi müziğini nasıl değerlendiriyorsun?
Aslında diğerleri ve kendim diye ayırt etmiyorum. Bu iş çok öznel bir iş .Belli bir şeye bağlı kalarak yapmıyorum. Herkes kendi içinden gelen şeyi yapıyor. Ben biraz daha rap müziğin jargonundan bağımsız olarak daha alternatif bir şeyler yapmaya çalışıyorum. Daha içsel , daha karanlık , daha kaotik bir şeyler yapmaya çalışıyorum. Hem enstrümantal olarak hem söz olarak bu anlamda ayırt edebilirim kendimi. Onun haricinde o güruhtan dışarda durmuyorum.
Diğerlerini nasıl değerlendiriyorsun ?
Ben genel olarak Türkçe Rap’i gelişim sürecinde olarak değerlendiriyordum ama şöyle bir sıkıntı var. Bu müzik Türkiye’ye ilk geldiği zaman “Old School” dediğimiz stilde; daha kirli , daha saf halde geldi. Cartel , İslamic Force ve Fuat abiler döneminden bahsediyorum. O dönem bu şekilde daha Old School gelmişti ama bir kırılma oldu. O kırılma da Türkçe Rap müziği bir sekmeye uğrattı. Çünkü daha alt yapısı kurulmadan, -yani Old School soundlar- bu işin nerden geldiği kültürel olarak da fark edilmeden insanlar bu işi icra etmeye, üretmeye başladılar. O da şöyle bir sıkıntı oluşturdu ; temeli sağlam olmayan, alt yapısı ve zemini olmayan, sadece o anlık gaza gelip, daha çok 18 yaşında teenagerların ürettiği, müzik yapmaya çalıştığı bir şey haline geldi.
Dinleyen kesime baktığımızda da bir kesim bunu arabesk yanlı müzik gibi görerek bir kesim de siyasi anlamda dinliyor. Aktif rap müzik dinleyicisine baktığımız zamansa 10-20 yaş arası daha genç bir kesim aslında bir genellemeye vurursak. Bunlar sizce rap müziği gerçekten anlayabilen bir kitle mi? Rap müzik anlaşılabiliyor mu sizce ?
Bunun keskin bir çizgisi yok . Şöyle bir şey demem çok saçma ve ukalaca olur ; ” O yaş aralığında kimse anlamıyor”. Mutlaka çok anlaşılabildiğimiz kişiler de vardır ama büyük bir çoğunluğu anlamadan sadece popüleriteden dolayı dinliyordur. Muhtemelen öyledir . Müziğin sentezlenme kısmına gelirsekte şöyle bir şey var ; Türkiye’de bu iş icra ediliyorsa , Türkiye’de oluşuyorsa mutlaka içine arabesk girecek , mutlaka Orta Doğu müziği girecek işin içine..Çünkü “aslında kültür bu hale geldi” değil de bizim kültürümüz haline geldi. 60’lardan 70’lerden beri orta doğu sentezli müziği Türkiye’de arabesk olarak bir çok sanatçı üretti; Müslüm Gürsesler , Orhan Gencebaylar .. Ben aynı zamanda prodüktör olduğum için birçok Orta Doğu sanatçısından sampling yaptım zamanında. Ve şunu gördüm; o kadar çok benzeşiyor ki sadece sözler değişik . Altyapılar , aranjeler , makamlar o kadar birbirine yakın ki , o yüzden her ne olursa olsun Rock müzikte de böyle mesela Türk ezgileri çok fazla vardır. Bu da kaçınılmazdı . Bu bir handikap yaratmıyor bence aksine şöyle düşünebiliriz “sarıyla maviyi karıştırıp yeşili bulmak gibi.”
Arabeskten ziyade daha arabik ezgiler aslında..Senin de kullandığın gibi..
Orta Doğu sentezli alt yapı sıkalası..Sıkalan genişliyor böylece.. 11- 12 notaya, belli bir sıkalaya bağlı kalmadan yapıyorsun ve o yüzden güzel işler ortaya çıkıyor. Şu demek değil ki birinin şarkısını al, üzerine dram kiti koy, ondan sonra bağır çağır değil. İşte bu, bugün arabesk rap diye bahsettiğimiz türü çıkarıyor .Şöyle bir cümlede söz konusu; arabesk rapte alt kültür oldu . Ne kadar biz görmemeye de çalışsak arabesk rap yoktur , kötü , kaka , pis desekte , öyle bir alt kültür oluştu ve ciddi kitleleri var. Onu niteliği çok önemli değil iyi ve ya kötü olması çok önemli değil , sadece sahip olduğu kitle çok önemli . Belli bir kitle elde ettiler o da bir alt kültür olarak Türkçe Rap’in içinde barınıyor . Çok seviyor muyuz ? Sevmiyoruz tabii ki.Çünkü bir derinliği yok.
Böyle bir genç yaş kitle olunca hem tavır anlamında, hem konu hem sözler anlamında bir sorumluluk duygusu hissediyor musun onlara karşı ?
Açıkçası ilk zamanlar çok hissediyordum. Misyon edindim . Ama o çok çocukça geldi daha sonra. 20’li yaşların başında öyle geliyordu.Sorumluluk hissediyordum ama yaş da ilerleyince bu işin çok da sosyal sorumluluk kampanyası olmadığını farkediyorsun. Müzik yapıyorsun en nihayetinde. Birileri dinliyor geçiyor çok mühim değil . Seni seçen kitle 10- 20 yaş arasında olunca bunlara çok fazla dikkat ediyorsun ama zamanla..Sadece benim için geçerli değil bu, bir çok kişi için geçerli. Artık o 10 – 20 yaş kitlesini kırdık gibi geliyor bana çünkü gece konserleri oluyor mesela gece organizasyonları orda başka bir kitleyle karşılaşıyoruz .Başka sorularla başka tavırlarla , başka tepkilerle karşılaşıyoruz. Gece konserlerinde , gündüz konserlerindeki gibi yoğun bir sevgi hissetmiyorsunuz. Çünkü gece konserlerinde sen sahneden iniyorsun adam orda birasını içiyor, birileriyle konuşuyor falan filan .. O anlamda bir ayrım söz konusu ama bir dönem dediğin gibi çok düşünüyordum. “Çocuklar dinliyor çok önemli” gibi.. Ondan sonra kırıldı o.
Rap müziğin içine doğru inecek olursak , sence rap negatif midir ? Böyle bir algı var aslında . Belki de rap müziğin gerçekçi bir tokat atıyor olmasından mı gelir bu ?
Bir cümleyle söylemek gerekirse ” Rap olması gerekendir ” diyebilirim. Çünkü öznel bir şey , belli bir kalıbı yok. Kişinin kuralları , kişinin doğruları geçerli. Bu da yaşadığın ortamın ve toplumun, ahlak, sosyal sorumluluk düzeyiyle ilgili bir şey. Onun sana getirdiği sorumlulukları bireysel olarak doğru kılmayla ilgili bir müzik. Ağzından çıkan söz senin için doğruysa rap müzik için de doğrudur gibi bir durum söz konusu oluyor. Ama şimdi biri siyaha ak diyorsa onun karşısına tabii ki çıkıyorsun. Bu biraz diss mevzularına dönüyor . Birbirine karşı çıkmaya, Battle rape dönüyor.
“BİRİLERİNE CİCİ ÇOCUK GİBİ GÖRÜNECEĞİZ DİYE TAVRIMIZDAN ÖDÜN VERECEK HALİMİZ YOK!”
Biraz da küfür ilişkisine gelmek istiyorum . Bence insanların bir şekilde , belki dikkatini çekmek için belki lanetleme kısmında samimiyet yaratmak için de bu kullanılıyor olabilir ama küfretmeden de rap mümkün değil mi sence ? Şart mıdır ? Tabu gibi yani rap müzik ve küfür.
Çok mümkün. Ama ben şu sorunun cevabını duyduktan sonra küfretmeyi bırakabilirim; “Neden küfretmeyeyim ? ” Niye mesela ? Çünkü herkes ediyor .Günlük hayatında ediyorsun . Bana şöyle geliyor; doğası gereğiyle böyle. Bir konuda samimiysen onu sansürlemeden söylemen gerekiyor . Protest bir iş çünkü bu.. Sansürlemeden direkt nasıl anlaşılması gerekiyorsa öyle söylemen gerekiyor. Diyelim ki terörle ilgili bir şarkı yapıyorsun. Bu şarkıda teröre ” ıy , pis , kaka” diyemezsin , orda etki yaratman için küfretmen gerekir. Bunu başka türlü de söyleyebilirsin , çok daha etkili yöntemleride var. Onun yanında da söyleyebilirsin , illa küfretmemen için o etkili yöntemi kullanıyım diye bir kalıp yok. O yüzden bizim keskin sınırlarımız yok. Küfür etmeyeyim ya da edeyim gibi .
Rap müzik dinlemeyen için böyle bir algı vardır ya hani; çok negatif gelir, sert gelir o müzik içinde küfür. Buna şu açıdan da bakmak lazım; yıllardır sizler bu işin içindesiniz ve bunu çok daha bilinçli kullanıyorsunuz belki ama daha yeni başlayan , genç rapçileri düşününce “küfretmeyi bir zorunluluk haline getirme” hissiyatına giriyorlarlar.
Hayat baştan sona küfür gibi zaten . Birilerine cici çocuk gibi görüneceğiz diye tavrımızdan ödün verecek halimiz yok. Sıkıntı var, beklenti o ama biz beklentiye göre iş yapmıyoruz. Zaten beklentiye göre iş yapmadığımız için rap müzikle uğraşıyoruz. Yoksa başka bir dal seçerdik , herkesi eğlendirecek dans müziğiyle ilgilenirdik. Daha popüler şeylerle ilgilenirdik. Idm falan yapardık yani (gülüyor) Bu biraz da söylem üzerine bir müzik olduğu için , söylemin önemi yüksek olduğu için bu arada soundu da belirleyen bir şey . Soundların bu kadar basic loop gitmesinin sebebi de bu. Söylemin önüne geçmemesi için özellikle arka planda kalırlar beatler . Çok sesli , çok orkestral bir şey duyamazsınız rap müzikte. Çok nadir örnekler haricinde. Müzikal değildir o anlamda ama sözlere dayalı olduğu için vurması gerektiği için altyapılar daha basictir ve bir şekilde tavrımızdan ödün vermememiz gerekiyor zaten . Şöyle bir algı var ya televizyona çıkan rapçiler, popüler olan rapçiler bir şekilde dışlanıyorlar . Convertion dediğimiz safta oluyorlar. Popüler oluyorlar. O aşama çok kritik bir aşama . Eğer senin orda yaptığın sözlere müdahale ediliyorsa , müdahaleden kastım şu; söylemen gereken şeyi orda sana söyletmiyorsa çok büyük bir sıkıntı , gerek yok .