İleri Seviye: Arama'nın Çalışma Şekli

Sitenizde hem hata ayıklayıp sorunları gidermek hem de Arama'nın davranışını tahmin edebilmek için içeriğin Google Arama tarafından nasıl tarandığını, dizine eklendiğini ve sunulduğunu anlamak önemlidir.

Tarama

Tarama, Googlebot'un Google dizinine eklenecek yeni ve güncel sayfaları ziyaret etme işlemidir.

Web’deki milyarlarca sayfayı bulup getirmek (veya "taramak") için muazzam sayıda bilgisayardan yararlanırız. Getirme işlemini yapan programın adı Googlebot’tur (robot, bot veya örümcek olarak da bilinir). Googlebot; taranacak siteleri, tarama sıklığını ve her siteden kaç sayfanın getirileceğini belirlemek için algoritmik bir işlemden yararlanır.

Google'ın tarama işlemi, web sitesi sahipleri tarafından sağlanan Site Haritası verileriyle artırılan, önceki tarama işlemlerinden oluşturulan web sayfası URL'lerinin bir listesiyle başlar. Googlebot bir sayfayı ziyaret ettiğinde, sayfadaki bağlantıları bulup taranacak sayfalar listesine ekler. Yeni siteler, mevcut sitelerdeki değişiklikler ve geçersiz bağlantılar belirlenip Google dizinini güncellemek için kullanılır.

Google, tarama sırasında Chrome'un son sürümünü kullanarak sayfayı oluşturur. Oluşturma işleminin bir parçası olarak, bulduğu sayfa komut dosyalarını çalıştırır. Siteniz dinamik olarak oluşturulmuş içerik kullanıyorsa JavaScript SEO ile ilgili temel kavramları uyguladığınızdan emin olun.

Google, taranmaması gereken sayfaları nereden biliyor?

• Robots.txt dosyasında engellenen sayfalar taranmaz, ancak başka bir sayfa tarafından bağlantı verilmişse verilmişse yine de dizine eklenebilir. Google, sayfanın içeriğini, o sayfaya işaret eden bir bağlantıyla bulup içeriğini ayrıştırmadan sayfayı dizine ekleyebilir.
• Google, anonim kullanıcılar tarafından erişilemeyen sayfaları tarayamaz. Bu nedenle, herhangi bir şekilde giriş yapılmasını gerektiren veya başka türde yetkilendirme koruması olan sayfalar taranmaz.
• Önceden taranmış olup başka bir sayfanın kopyası olduğu düşünülen sayfalar daha seyrek taranır.

Taramanızı iyileştirme

Google'ın sitenizdeki doğru sayfaları keşfetmesine yardımcı olmak için aşağıdaki teknikleri kullanın:

• Site haritası gönderin.
• Bağımsız sayfalar için tarama istekleri gönderin.
• Sayfalarınız için basit, insanların okuyabileceği, mantıksal bir URL yolu kullanın ve site içinde net ve doğrudan dahili bağlantılar sağlayın.
• Gezinme için sitenizde URL parametrelerini kullanırsanız (örneğin global bir alışveriş sitesinde kullanıcının ülkesini belirtirseniz) Google'a önemli parametreler hakkında bilgi vermek için URL parametreleri aracını kullanın.
• Robots.txt dosyasını akıllıca kullanın: Robots.txt dosyasını sitenizdeki içeriklerin dizinde görünmesini engelleme yöntemi olarak değil, sunucu yükünüzü korumak amacıyla, Google'ın ilk olarak hangi sayfaları bilmesini veya taramasını tercih ettiğinizi göstermek için kullanın.
• Sayfanızın diğer dillerdeki alternatif sürümlerini işaret etmek için hreflang etiketi kullanın.
• Standart sayfanızı ve alternatif sayfaları açıkça belirtin.
• Dizin Kapsamı Raporunu kullanarak tarama ve dizin kapsamınızı görüntüleyin.
• Google'ın sayfayı düzgün bir şekilde oluşturması için gereken önemli sayfalara, ayrıca kaynaklara (resimler, CSS dosyaları, komut dosyaları) erişebildiğinden emin olun.
• Yayındaki sayfada URL Denetleme aracını çalıştırarak Google'ın sayfanıza erişebildiğini ve düzgün bir şekilde oluşturabildiğini onaylayın.

Dizine ekleme

Googlebot, sayfanın içeriğini anlamak için taradığı her sayfayı işler. Bu, metin içeriğinin, önemli içerik etiketlerinin ve özelliklerin (<title> etiketleri, alt özellikler, resimler, videolar ve diğer öğeler) işlenmesini içerir. Googlebot içerik türlerinin tümünü olmasa da pek çoğunu işleyebilir. Örneğin, bazı rich media dosyalarının içeriğini işleyemiyoruz.

Taranan sayfalar dizine eklenmeden önce Google bir sayfanın başka bir sayfanın kopyası veya standart sayfası olup olmadığını belirler. Sayfanın kopya olduğu düşünülürse sayfa çok daha az sıklıkta taranır. Benzer sayfalar, bir dokümanda gruplandırılır. Bu doküman, standart sayfayı (grubu en iyi temsil eden sayfa) ve bulunan kopyaları içeren bir veya daha fazla sayfadan oluşan bir gruptur. Kopyalar, aynı sayfaya ulaşan alternatif URL'ler veya aynı sayfanın alternatif mobil veya masaüstü sürümleri olabilir.

Google'ın noindex yönergesi olan sayfaları dizine eklemediğini unutmayın. Ancak, Googlebot'un yönergeyi görebilmesi gerekir. Sayfa bir robots.txt dosyası, giriş sayfası veya başka bir cihaz tarafından engelleniyorsa Google sayfayı ziyaret etmemiş olsa bile sayfa dizine eklenmiş olabilir.

Dizine eklemeyi iyileştirme

Google’ın sayfanızın içeriğini daha iyi anlayabilmesini sağlamak için birçok teknik vardır:

• noindex etiketini kullanarak Google'ın gizlemek istediğiniz sayfaları taramasını veya bulmasını önleyin. Robots.txt tarafından engellenen bir sayfada noindex etiketini kullanmayın. Bunu yaparsanız etiket görülmeyeceğinden sayfa yine de dizine eklenebilir.
• Yapılandırılmış veriler kullanın.
• Google Web Yöneticisi Yönergeleri'ne uyun.
• Daha fazla ipucu için SEO başlangıç kılavuzumuzu ve gelişmiş kullanıcı rehberimizi okuyun.

"Doküman" nedir?

Google kendi içinde, web'i devasa bir dokümanlar kümesi olarak ele alır. Her doküman bir veya daha fazla web sayfasını temsil eder. Bu sayfalar ya birbirinin aynısı ya da çok benzeridir, ancak özünde farklı URL'ler tarafından erişilebilen aynı içeriklerdir. Bir dokümandaki farklı URL'ler tam olarak aynı sayfaya (örneğin, example.com/elbiseler/yaz/1234 ve example.com?urun=1234 aynı sayfayı gösterebilir) veya farklı cihazlardaki kullanıcılar için küçük değişiklikler içeren aynı sayfaya (örneğin, masaüstü kullanıcıları için example.com/sayfam ve mobil kullanıcıları için m.example.com/sayfam) yönlendirebilir.

Google, dokümandaki URL'lerden birini seçip bunu, dokümanın standart URL'si olarak tanımlar. Google'ın en sık tarayıp dizine eklediği URL, dokümanın standart URL'sidir. Diğer URL'ler, kopya veya alternatif olarak kabul edilip zaman zaman taranabilir ya da kullanıcının isteğine göre sunulur. Örneğin, dokümanın standart URL'si mobil URL olsa bile, Google yine de masaüstünde arama yapan kullanıcılar için muhtemelen masaüstü (alternatif) URL'yi sunacaktır.

Search Console'daki çoğu rapor, verileri standart URL ile ilişkilendirir. Bazı araçlar (ör. URL Denetleme aracı) alternatif URL'lerin test edilmesini destekler, ancak standart URL'yi incelemek de alternatif URL'ler hakkında bilgi sağlamalıdır.

Google'a standart olmasını tercih ettiğiniz URL'yi belirtebilirsiniz, ancak Google çeşitli nedenlerle farklı bir standart URL seçebilir.

Aşağıda terimlerin bir özeti ve Search Console'da nasıl kullanıldığı açıklanmıştır:

• Doküman: Bir araya toplanmış benzer sayfalar. Standart URL ve sitenizde yinelenen sayfalar varsa muhtemelen alternatif URL'ler içerir. Dokümandaki URL'ler aynı veya farklı kuruluştan (kök alandan; ör. www.google.com'daki "google") olabilir. Google, Arama sonuçlarında gösterilecek en iyi URL'yi platform (mobil/masaüstü, kullanıcı dili veya konumu ve diğer birçok değişkene göre seçer. Google, sitenizdeki ilgili sayfaları organik taramayla veya yönlendirmeler ya da <link rel=alternate/canonical> etiketleri gibi site tarafından uygulanan özelliklerle keşfeder. Diğer kuruluşlardaki ilgili sayfalar, yalnızca siteniz tarafından açık bir şekilde kodlandıysa (yönlendirmeler veya bağlantı etiketleriyle) alternatif olarak işaretlenebilir.
• URL: Sitedeki belli bir içeriğe erişmek için kullanılan URL.
• Sayfa: Bir veya daha fazla URL tarafından erişilen web sayfası. Kullanıcının platformuna (mobil, masaüstü, tablet ve benzeri cihazlar) bağlı olarak bir sayfanın farklı sürümleri olabilir.
• Sürüm: Sayfanın genellikle "mobil", "masaüstü" ve "AMP" (AMP'nin mobil ve masaüstü sürümleri olabilir) olarak sınıflandırılan bir varyasyonu. Sitenizin yapılandırmasına bağlı olarak, her sürümün URL'si farklı (example.com veya m.example.com) ya da aynı (siteniz dinamik sunum veya duyarlı web tasarımı kullanıyorsa aynı URL, aynı sayfanın farklı sürümlerini gösterebilir) olabilir. Dil varyasyonları, farklı sürümler olarak değil farklı dokümanlar olarak kabul edilir.
• Standart sayfa veya URL: Google tarafından dokümanı en iyi şekilde temsil ettiği düşünülen URL. Google her zaman bu URL'yi tarar. Dokümandaki kopya URL'ler de zaman zaman taranır.
• Alternatif/kopya sayfa veya URL: Google'ın zaman zaman tarayabileceği doküman URL'si. Google, kullanıcı ve istek için uygunsa bu URL'leri de sunar. Örneğin, masaüstünden yapılan istek için masaüstü kullanıcısına standart mobil URL yerine alternatif URL sunulur.
• Site: Genellikle "web sitesi" ile eş anlamlı olarak kullanılır (kavramsal olarak birbirleriyle alakalı web sayfaları kümesi), ancak bazen Search Console mülkü ile de (gerçi "mülk" sitenin yalnızca bir kısmı olarak tanımlanabilir) eşanlamlı olarak kullanılır. Bir site, alt alan adları (ve düzgün bir şekilde bağlanmış AMP sayfaları için alan adları bile) kapsayabilir.

Sonuçları sunma

Kullanıcı bir sorgu girdiği zaman, makinelerimiz, dizinde eşleşen sayfa olup olmadığını anlamak için arama yapar ve kullanıcıyla en alakalı olduğunu düşündüğümüz sonuçları döndürür. Alaka düzeyi yüzlerce faktör tarafından belirlenir. Algoritmamızı iyileştirmek için sürekli çalışıyoruz. Google, sonuçların seçiminde ve sıralamasında kullanıcı deneyimini dikkate alır. Bu nedenle sayfanızın hızlı yüklendiğinden ve mobil uyumlu olduğundan emin olun.

İçeriğinizin sunulma şeklini iyileştirme

Google'ın sayfanızdaki içeriği sunma şeklini iyileştirmenin birçok yolu vardır:

• Sonuçlarınız belirli konumlarda veya dillerde kullanıcıları hedefliyorsa Google'a tercihlerinizi söyleyebilirsiniz.
• Sayfanızın hızlı yüklendiğinden ve mobil uyumlu olduğundan emin olun.
• Sık karşılaşılan bazı hatalara düşmemek ve sitenizin sıralamasını yükseltmek için Web Yöneticisi Yönergeleri'ni uygulayın.
• Siteniz için Arama sonucu özelliklerini uygulamayı (yemek tarifi kartları veya makale kartları gibi) düşünün.
• Mobil cihazlarda daha hızlı yükleme sayfaları için AMP'yi kullanın. Bazı AMP sayfaları da en çok okunan haberler atlıkarınca galerisi gibi ek arama özellikleri için uygundur.
• Google’ın algoritması sürekli olarak iyileştirilmektedir. Algoritmayı tahmin etmeye ve sayfanızı buna göre tasarlamaya çalışmak yerine, kullanıcıların istediği iyi, yeni içerikler yaratmaya ve yönergelerimizi takip etmeye çalışın.